ویژگی های معماری هنر نوو و آرت دکو

طراحی دکوراسیون داخلی مبحث مهمی در معماری مدرن بوده که این روزها بسیار مورد توجه قرار گرفته ‌است.

دانستن در مورد سبک‌های مختلف هنر و معماری به ما کمک‌ می‌کند که بتوانیم خانه یا محل‌ کارمان را با روشی مدرن و با معنا دکور کنیم در این مقاله با سبک های هنر نوو و آرت دکو آشنا می شویم.

سبک معماری هنر نوو، در اوخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم میلادی رواج پیدا کرد.

سبک آرت (Art Nouveau) به معنی «هنر نو»،سبکی کاملا ابداعی در معماری بود که حدودا از سال ۱۸۹۰ میلادی تا اتمام جنگ جهانی اول در تمامی کشورهای اروپایی رواج پیدا کرد.

این سبک معماری به شدت الهام گرفته از طبیعت بود.

به این منظور انجام این کار از شکل پیچک، برگ، گل، پرندگان و گاهی هم حشرات استفاده می‌کردند؛ زیرا باور داشتند که عالی‌ترین و متفاوت ترین درجه‌ی زیبایی را می‌توان در طبیعت جستجو کرد.

آرت نوو به عنوان یک جنبش خاص، اشتراکات زیادی با جنبش هنر و پیشه، رمانتیسیسم و سمبولیسم دارد.

در این دوره نویسندگانی همچون جان راسکین (John Ruskin)، خشم خود را نسبت به انقلاب صنعتی و عصر ماشینی شدن نشان دادند و آرت نوو نیز به جای صنعتی شدن، بیشتر بر روی پیشه‌وری و هنر دست تأکید می‌کرد.

این سبک پس از برگزاری نمایشگاه جهانی سال ۱۹۰۰ میلادی در پاریس، بیشتر به چشم آمد و در شهرهای بزرگ اروپایی به شکوفایی رسید.

ویژگی های معماری هنر نوو

شکل‌های نامتوازن و نامتقارن در نمای درونی و بیرونی
طاق های منحنی و شکل‌های خمیده
شیشه‌های قوس‌دار و رنگی
تزیینات مواج و خاص مانند پیچش گل و گیاهان
استفاده از پنجره‌های رنگی
استفاده از درون‌مایه‌های ژاپنی
برای دکور داخل از کاغذ دیواری گرفته تا ظروف نقره استفاده می کردند.

از سبک هنر نو در معماری، مجسمه سازی، نقاشی، جواهرسازی و زمینه‌های دیگر نیز استفاده می شد و به همین علت امروزه این سبک را پلی بین معماری نئوکلاسیک و مدرن می‌دانند.

طرح‌های این سبک واکنشی به شکل‌های هندسی، رویکرد رسمی و کلاسیک سبک‌های معماری این دوره و به خصوص نئوکلاسیک بود.

نمونه هایی از معماری هنرنوو

ساختمان‌های زیر از جمله نمونه‌هایی هستند که از معماری هنر نوو در ساخت آن‌ها استفاده شده است:

کازا باتیو، بارسلون

ساختمان جدایی، وین

دانشکده هنر گلاسگو

کنیسه پاوه

از آرت نوو در معماری، نقاشی، مجسمه‌سازی، جواهرسازی و زمینه‌های دیگر نیز استفاده می‌کردند و امروزه آن را پل مهمی میان معماری نئوکلاسیک و مدرن می‌دانند.

این سبک در نهایت در سال ۱۹۲۰ میلادی با سبک آرت دکو یا همان «هنر تزئینی» جایگزین شد.

سبک آرت دکو

آرت دکو بین سال ۱۹۲۵ تا ۱۹۴۰ میلادی در سطح بین‌المللی مورد توجه قرار گرفت اما چندین سال قبل از آن در فرانسه آغاز شده بود.

آرت دکو از سبک‌های مختلفی همچون مدرنیسم، نئوکلاسیک، کوبیسم و… الهام می‌گرفت.

معماران آرت دکو به سقف‌های مسطح، جان‌پناه و منار یا ساختارهایی شبیه به برج اضافه می‌کردند تا به کمک آن‌ها گوشه‌ای از ساختمان یا بخش ورودی را بیشتر در معرض توجه قرار دهند.

آرت دکو ابتدا در سال ۱۹۲۰ برای ساختمان‌های عمومی و تجاری استفاده می‌شد و به ندرت خانه‌های شخصی را به این سبک می‌ساختند

ویژگی های معماری هنر تزئینی

آرت دکو ویژگی‌های منحصر به فردی داشت که آن را از سایر سبک‌ها متمایز می‌کرد.

شکل‌های هندسی
استفاده از خطوط زیگزاگ
نقاشی‌های دیواری
مجسمه و نقش برجسته
فلزکاری
درون مایه‌های اساطیری
ملی‌گرایی
شمایل‌نگاری

رنگ‌های استفاده شده در نمای بیرونی یا داخلی ساختمان‌های آرت دکو، محدوده‌ی متنوعی را در برمی‌گرفتند و معمولاً با یکدیگر تضاد داشتند.

بعضی از ساختمان‌های آرت دکو و به خصوص آسمان‌خراش‌های آن، گوشه یا بُرشی پله‌دار را در برمی‌گرفتند که شکلی مدور داشت.

ساختمان‌های آرت دکو به جز آسمان‌خراش‌ها سقف مسطحی داشتند و از مصالح قدیمی یا جدید برای ساخت آن‌ها کمک می‌گرفتند که شامل لینولئوم، یشم سبز، کاشی تراکوتا، فولاد و باکالیت می‌شد.

همچنین فلز، گزینه‌ای عالی برای به تصویر کشیدن آنچه آرت دکو به دنبال آن بود، یعنی استقامت و قدرت صنعتی به حساب می‌آمد.

یکی از شاخصه‌های سبک طراحی آرت دکو، شکل‌های هندسی است.

آنچه که در طراحی آرت‌ دکو زیاد به چشم می‌خورد اشکال هندسی است. مانند: خطوط مستقیم، چندضلعی‌هایی مانند مستطیل و مثلث و خطوط منحنی و دایره و دیگر اشکال متقارن.

این اشکال هندسی در اندازه‌های بزرگ و کوچک در قسمت‌های مختلف طراحی داخلی خانه و وسایل آن به صورت منظم و متقارن استفاده‌ می‌شوند.

استفاده از انواع متریال گران ‌قیمت و تزیینی در طراحی فضا و وسایل خانه است.

ویژگی دیگر استفاده از تابلوهای نقاشی گران‌قیمت و مجسمه‌های بزرگ است.

در گوشه‌وکنار خانه‌ها با سبک طراحی آرت ‌دکو، تابلوهای نقاشی، آینه‌های بزرگ و لوازم ‌تزیینی زیادی دیده ‌می‌شوند که به صورت متقارن قرار گرفته‌اند.

نورپردازی‌های استادانه و مستقیم برای نشان دادن بیشتر تجمل و عظمت هم از ویژگی‌های دیگر این سبک است.

آرت دکو از همان ابتدا در طراحی ساختمان ها، مبلمان، طلا و جواهر، مد، خودرو، سینما و سالن های نمایش، هتل های تفریحی و حتی اشیا روزمره مثل رادیو و جاروبرقی نیز تأثیر گذاشت.